CÔNG NGHỆ 10- BÀI 15 ĐIỀU KIỆN PHÁT SINH PHÁT TRIỂN CỦA SÂU, BỆNH HẠI CÂY TRỒNG

I. Điều kiện phát sinh, phát triển của sâu bệnh hại cây trồng.

 1. Nguồn sâu, bệnh hại.

- Nguyên nhân:

+ Do có sẵn trên đồng ruộng: trong đất, trong các bụi cây cỏ...

+ Do sử dụng hạt giống, cây con bị nhiễm sâu bệnh.

- Biện pháp ngăn ngừa:

+ Làm đất, làm vệ sinh đồng ruộng.

+ Xử lí và sử dụng giống cây trồng sạch bệnh.

 2. Điều kiện khí hậu và đất đai

a. Điều kiện khí hậu.

- Nhiệt độ môi trường.

+ Với sâu hại: Mỗi loài sâu hại chỉ sinh trưởng, phát triển tốt trong một giới hạn nhiệt độ nhất định(với đa số các loài sâu hại thì giới hạn này khoảng từ 10 – 52 ⁰C)

+ Với bệnh hại: Nhiệt độ ảnh hưởng đến quá trình xâm nhập và lây lan.

- Độ ẩm không khí và lượng mưa:

+ Ảnh hưởng trực tiếp tới sự sinh trưởng, phát dục của côn trùng, nếu độ ẩm của không khí thấp thì côn trùng có thể bị chết.

+ Ảnh hưởng gián tiếp đến sự phát sinh, phát triển của sâu, bệnh thông qua ảnh hưởng đến nguồn thức ăn của chúng.

b. Điều kiện đất đai.

- Đất thừa dinh dưỡng: giàu mùn, giàu đạm, cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt, dễ mắc bệnh đạo ôn.

- Đất thiếu dinh dưỡng: đất chua, cây trồng kém phát triển, dễ mắc bệnh tiêm lửa.

3. Giống cây trồng và chế độ chăm sóc.

- Giống cây trồng: nếu sử dụng giống cây trồng đã bị nhiễm sâu bệnh hoặc giống có khả năng kháng bệnh thấp sẽ tạo điều kiện cho sâu bệnh phát triển.

- Chế độ chăm sóc: khi bón phân không hợp lí, để cây trồng bị ngập úng lâu ngày hoặc gây nhiều vết thương cơ giới cho cây trồng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho sâu bệnh phát triển.

II. Điều kiện để sâu bệnh phát triển thành dịch.

1. Điều kiện.

- Có ổ dịch: nguồn sâu, bệnh hại.

- Có đủ thức ăn cho sâu, bệnh.

- Nhiệt độ, độ ẩm thích hợp cho sâu bệnh sinh trưởng, phát triển.

- Cây trồng kháng sâu, bệnh kém.

- Ý thức chăm sóc và bảo vệ cây trồng của con người kém...

2. Các giai đoạn phát triển của dịch bệnh.

- Giai đoạn 1: Hình thành ổ dịch.

- Giai đoạn 2: Ổ dịch phát triển: sâu bệnh lan ra nhanh chóng, cây trồng bắt đầu bị tàn phá

- Giai đoạn 3: Cao điểm của ổ dịch: mật độ sâu bệnh cao nhất, cây trồng bị tàn phá nghiêm trọng, năng suất cây trồng giảm

- Giai đoạn 4: Dịch lụi dần và tự dập tắt: do sâu bệnh không còn thức ăn hoặc chuyển sang dạng trưởng thành hay dạng sinh sản, cây trồng bị tàn phá nặng nề, mùa màng bị mất trắng