CÔNG NGHỆ 10- BÀI 9 BIỆN PHÁP CẢI TẠO VÀ SỬ DỤNG ĐẤT XÁM BẠC MÀU VÀ ĐẤT XÓI MÒN MẠNH TRƠ SỎI ĐÁ.

I. Đất xám  bạc màu.

 1. Nguyên nhân hình thành.

- Do có địa hình dốc thoải nên quá trình rửa trôi các hạt sét, hạt keo và các chất dinh dưỡng diễn ra mạnh mẽ.

- Do tập quán canh tác lạc hậu của người dân đã làm cho đất bị thoái hoá nghiêm trọng.

2. Đặc điểm.

- Có tầng đất mặt mỏng và thành phần cơ giới nhẹ.

- Đất thường bị khô hạn, chua hoặc rất chua.

- Nghèo dinh dưỡng, nghèo mùn.

- VSV đất ít, hoạt động yếu.

 3. Biện pháp cải tạo và hướng sử dụng.

a. Biện pháp cải tạo.

- Xây dựng bờ vùng, bờ thửa, hệ thống mương máng, đảm bảo tưới tiêu hợp lí.

TD: Hạn chế sự khô hạn, sự rửa trôi các chất dinh dưỡng, các hạt sét, hạt keo đất.

- Cày sâu dần, kết hợp bón tăng phân hữu cơ và bón phân hoá học hợp lí.

TD: Tăng độ dày cho tầng đất mặt, tăng chất dinh dưỡng, tăng mùn, tạo môi trường thuận lợi cho VSV đất hoạt động và phát triển.

- Bón vôi có tác dụng giảm độ chua và bổ xung chất dinh dưỡng cho đất.

- Luân canh cây trồng có tác dụng: tăng thu nhập cho nhà nông và bồi dưỡng đất.

b. Hướng sử dụng.

- Trồng một số cây lương thực như: ngô, khoai, sắn, lúa cạn, lạc, đậu, vừng.

- Trồng một số cây công nghiệp như cao su, hồ tiêu, keo tai tượng...

II. Đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá.

1. Khái niệm và nguyên nhân của xói mòn đất.

- Khái niệm: Xói mòn đất là quá trình phá huỷ, bào mòn lớp đất mặt và tầng đất dưới do tác động của nước mưa, nước tưới, tuyết tan hoặc gió.

- Nguyên nhân:

+ Do mưa: lượng mưa càng lớn thì tốc độ xói mòn càng nhanh.

+ Do địa hình dốc: địa hình càng dốc thì tốc độ xói mòn càng lớn.

 2. Đặc điểm.

- Hình thái, phẫu diện đất không hoàn chỉnh.

- Trong đất cát, sỏi chiếm ưu thế.

- Đất chua, nghèo dinh dưỡng, nghèo mùn.

- VSV đất ít, hoạt động yếu.

 3. Cải tạo và sử dụng.

a. Biện pháp công trình.

- Làm ruộng bậc thanghạn chế dòng chảy rửa trôi.

- Trồng cây ăn quả thành các thềm

Nâng độ che phủ, hạn chế dòng chảy.

b. Biện pháp nông học.

- Canh tác theo đường đồng mức: Hạn chế dòng chảy.

- Trồng cây thành dải, luôn canh và xen canh gối vụ cây trồng: Hạn chế dòng chảy, hạn chế sự bạc màu

- Canh tác nông, lâm kết hợp:Tăng độ che phủ, hạn chế dòng chảy.

- Bón phân, bón vôi hợp lí: giảm độ chua, tăng độ phì nhiêu cho đất, tạo môi trường thuận lợi cho VSV đất hoạt động và phát triển.

- Trồng cây bảo vệ đất, đặc biệt là trồng rừng và bảo vệ rừng đầu nguồnTăng độ che phủ, hạn chế dòng chảy, hạn chế lũ lụt.