1. Bảo vệ môi trường
- Có 2 vấn đề môi trường đáng quan
tâm ở nước ta hiện nay:
+ Tình trạng mất cân bằng sinh thái
môi trường làm gia tăng bão, lũ lụt, hạn hán và các hiện tượng biến đổi bất
thường về thời tiết, khí hậu…
+ Tình trạng ô nhiễm môi trường: ô
nhiễm môi trường nước, ô nhiễm không khí, ô nhiễm đất.
- Các vấn đề khác như: khai thác, sử
dụng tiết kiệm tài nguyên khoáng sản, sử dụng hợp lí các vùng cửa sông, biển để
tránh làm hỏng vẻ đẹp của cảnh quan thiên nhiên có ý nghĩa du lịch.
2. Một số thiên tai
chủ yếu và biện pháp phòng chống
a) Bão
- Hoạt động của bão ở Việt Nam:
+ Thời gian hoạt động từ tháng 6,
kết thúc vào tháng 11. Đặc biệt là các tháng 9 và 10.
+ Mùa bão chậm dần từ Bắc vào Nam.
+ Bão hoạt động mạnh nhất ở ven biển
Trung Bộ. Nam Bộ ít chịu ảnh hưởng của bão.
+ Trung bình mỗi năm có 8 trận bão.
- Hậu quả của bão:
+ Mưa lớn trên diện rộng (300 -
400mm), gây ngập úng đồng ruộng, đường giao thông… Thủy triều dâng cao làm ngập
mặn vùng ven biển.
+ Gió mạnh làm lật úp tàu thuyền,
tàn phá nhà cửa, cầu cống, cột điện cao thế…
+ Ô nhiễm môi trường gây dịch bệnh.
- Biện pháp phòng chống bão:
+ Dự báo chính xác về quá trình hình
thành và hướng di chuyển của cơn bão.
+ Thông báo cho tàu thuyền đánh cá
trở về đất liền.
- Củng cố hệ thống đê kè ven biển.
+ Sơ tán dân khi có bão mạnh.
+ Chống lũ lụt ở đồng bằng, chống
xói mòn lũ quét ở miền núi.
b) Ngập lụt
- Vùng chịu úng nghiêm trọng nhất là
vùng châu thổ sông Hồng do diện mưa bão rộng, mặt đất thấp, xung quanh có đê
sông, đê biển bao bọc. Mật độ xây dựng cao cũng làm cho ngập lụt nghiêm trọng
hơn.
- Ngập lụt ở đồng bằng sông Cửu Long
không chỉ do mưa lớn gây ra mà còn do triều cường.
- Ở Trung Bộ, nhiều vùng trũng Bắc
Trung Bộ và đồng bằng hạ lưu các sông lớn Nam Trung Bộ cũng bị ngập lụt mạnh
vào các tháng 9, 10 do mưa bão lớn, nước biển dâng và lũ nguồn về.
c) Lũ quét
- Lũ quét xảy ra ở những lưu vực
sông suối miền núi, nơi có địa hình chia cắt mạnh, độ dốc lớn, mất lớp phủ thực
vật, bề mặt đất dễ bị bóc mòn khi có mưa lớn. Mưa gây ra lũ quét có cường độ
rất lớn, lượng mưa tới 100-200mm trong vài giờ.
- Ở miền Bắc, lũ quét thường xảy ra
vào các tháng 6-10, tập trung ở vùng núi phía Bắc.
- Ở miền Trung, vào các tháng 10-12,
lũ quét cũng đã xảy ra ở nhiều nơi.
- Để giảm thiểu tác hại do lũ quét,
cần: Quy hoạch phát triển các điểm dân cư tránh các vùng lũ quét nguy hiểm và
quản lí sử dụng đất đai hợp lí. Đồng thời thực hiện các biện pháp kĩ thuật thủy
lợi, trồng rừng, kĩ thuật nông nghiệp trên đất dốc nhằm hạn chế dòng chảy mặt
và chống xói mòn đất.
d) Hạn hán
- Khô hạn kéo dài và tình trạng hạn
hán trong mùa khô diễn ra ở nhiều nơi.
+ Ở miền Bắc, tại các thung lũng
khuất gió như Yên Châu, Sông Mã (Sơn La), Lục Ngạn (Bắc Giang) mùa khô kéo dài
3-4 tháng.
+ Ở miền Nam, mùa khô khắc nghiệt
hơn. Thời kì khô hạn kéo dài đến 4-5 tháng ở đồng bằng Nam Bộ, vùng thấp Tây
Nguyên, 6-7 tháng ở vùng ven biển Cực Nam Trung Bộ.
- Để hạn chế bớt thiệt hại do hạn
hán gây ra cần tổ chức phòng chống tốt. Để phòng chống khô hạn lâu dài phải
giải quyết bằng xây dựng những công trình thủy lợi hợp lý.
e) Các thiên tai khác
- Ở nước ta, Tây Bắc là khu vực có
hoạt động động đất mạnh nhất, rồi đến khu vực Đông Bắc.
+ Khu vực miền Trung ít động đất
hơn.
+ Ở Nam Bộ, động đất biểu hiện rất
yếu.
+ Tại vùng biển, động đất tập trung
ở ven biển Nam Trung Bộ.
- Các thiên tai khác: lốc, mưa đá,
sương muối. Tuy mang tính cục bộ địa phương nhưng xảy ra thường xuyên ở nước ta
cũng gây tác hại lớn đến sản xuất và đời sống nhân dân.
3. Chiến lược quốc gia
về bảo vệ tài nguyên và môi trường
Chiến lược đảm bảo sự bảo vệ đi đôi
với sự phát triển bền vững. Các nhiệm vụ của chiến lược là:
- Duy trì các quá trình sinh thái
chủ yếu và các hệ thống sống có ý nghĩa quyết định đến đời sống con người.
- Đảm bảo sự giàu có của đất nước về
vốn gen, các loài nuôi trồng cũng như các loài hoang dại, có liên quan đến lợi
ích lâu dài của nhân dân Việt Nam và của cả nhân loại.
- Đảm bảo việc sử dụng hợp lí các
nguồn tài nguyên tự nhiên, điều khiển việc sử dụng trong giới hạn có thể phục
hồi được.
- Đảm bảo chất lượng môi trường phù
hợp với yêu cầu về đời sống con người.
- Phấn đấu đạt tới trạng thái ổn
định dân số ở mức cân bằng với khả năng sử dụng hợp lí các tài nguyên thiên
nhiên.
- Ngăn ngừa ô nhiễm môi trường, kiểm
soát và cải tạo môi trường.