Lí Thuyết Địa Lí 12- Bài 21 Đặc điểm nền nông nghiệp nước ta

1. Nền nông nghiệp nhiệt đới

a) Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên cho phép nước ta phát triển một nền nông nghiệp nhiệt đới

- Thuận lợi: Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa có sự phân hóa rõ rệt, cho phép:

+ Đa dạng hóa các sản phẩm nông nghiệp.

+ Áp dụng các biện pháp thâm canh, tăng vụ, chuyển dịch cơ cấu mùa vụ.

+ Địa hình và đất trồng cho phép áp dụng các hệ thống canh tác khác nhau giữa các vùng.

- Khó khăn: Thiên tai, sâu hại, dịch bệnh…

b) Nước ta đang khai thác ngày càng có hiệu quả nền nông nghiệp nhiệt đới

- Các tập đoàn cây trồng và vật nuôi được phân bố phù hợp hơn với các vùng sinh thái.

- Cơ cấu mùa vụ, giống có nhiều thay đổi.

- Tính mùa vụ được khai thác tốt hơn.

- Đẩy mạnh sản xuất nông sản xuất khẩu (gạo, cà phê, cao su, hoa quả...).

2. Phát triển nền nông nghiệp hiện đại sản xuất hàng hóa góp phần nâng cao hiệu quả của nông nghiệp nhiệt đới

- Nền nông nghiệp nước ta hiện nay tồn tại song song nền nông nghiệp cổ truyền và nền nông nghiệp hàng hóa.

a) Nền nông nghiệp cổ truyền

- Sản xuất nhỏ, công cụ thủ công, sử dụng nhiều sức người, năng suất lao động thấp.

- Nền nông nghiệp tiểu nông mang tính chất tự cấp tự túc (mỗi cơ sở sản xuất, mỗi địa phương đều sản xuất nhiều loại sản phẩm, phần lớn sản phẩm để tiêu dùng tại chỗ).

- Còn phổ biến ở nhiều vùng lãnh thổ của nước ta.

b) Nền nông nghiệp hàng hóa:

- Mục đích sản xuất quan trọng là tạo ra nhiều lợi nhuận.

- Sản xuất theo hướng nông nghiệp hàng hóa, đẩy mạnh sản xuất thâm canh, chuyên môn hóa, sử dụng ngày càng nhiều máy móc, vật tư nông nghiệp, công nghệ mới (trước thu hoạch và sau thu hoạch), nông nghiệp gắn liền với công nghiệp chế biến và dịch vụ nông nghiệp.

- Ngày càng phát triển, đặc biệt ở những nơi có truyền thống sản xuất hàng hóa, các vùng gần các trục giao thông, các thành phố lớn.

3. Nền kinh tế nông thôn nước ta đang chuyển dịch rõ nét

a) Hoạt động nông nghiệp là bộ phận chủ yếu của kinh tế nông thôn

- Kinh tế nông thôn chủ yếu dựa vào nông - lâm - ngư nghiệp.

- Xu hướng chung: Hoạt động nông nghiệp ngày càng giảm. Hoạt động phi nông nghiệp ngày càng tăng.

b) Kinh tế nông thôn bao gồm nhiều thành phần kinh tế

- Các doanh nghiệp nông - lâm nghiệp thủy sản.

- Các hợp tác xã nông - lâm nghiệp thủy sản.

- Kinh tế hộ gia đình.

- Kinh tế trang trại.

c) Cơ cấu kinh tế nông thôn đang từng bước chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa và đa dạng hóa

- Hướng sản xuất hàng hóa:

+ Đẩy mạnh chuyên môn hóa nông nghiệp, hình thành các vùng nông nghiệp chuyên môn hóa.

+ Kết hợp nông nghiệp với công nghiệp chế biến, hướng mạnh ra xuất khẩu.

- Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn:

+ Tỉ trọng các thành phần kinh tế nông thôn được thay đổi.

+ Các sản phẩm chính trong nông - lâm - thủy sản và các sản phẩm phi nông nghiệp khác được xác định ngày càng rõ nét.