I. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI GIỮA BÀI
Câu 1: Tình hình
nước ta sau Hiệp định Giơnevơ năm 1954 về Đông Dương như thế nào?
Trả
lời:
Nước ta sau hiệp định Giơ-ne-vơ năm 1954 về
Đông Dương:
Hiệp định Giơ-ne-vơ 1954 về Đông Dương được
kí kết, đã chấm dứt cuộc chiế tranh xâm lược Việt Nam, Lào, Campuchia của thực
dân Pháp có đế quốc Mĩ giúp sức.
- Về phía
ta:
- Ngày
10/10/1954 quân ta tiến vào tiếp quản Hà Nội trong không khí tưng bừng của
ngày hội giải phóng.
- Ngày
1/1/1955, Trung ương Đảng, Chính Phủ và chủ tịch Hồ Chí Minh trở về thủ
đô.
- Về phía
Pháp: Ngày 13/5/1955, toán lính Pháp cuối cùng rời khỏi Hải Phòng và đến
ngày 16/5/1955 rút khỏi đảo Cát Bà. Miền Bắc nước ta hoàn thành giải phóng
.
- Về phía Mĩ
: Đế quốc Mĩ và chính quyền Ngô Đình Diệm âm mưu chia cắt lâu dài đất nước
ta.
Câu 2: Miền Bắc
đã đạt được những thành tựu gì trong công cuộc khôi phục kinh tế,...
Miền
Bắc đã đạt được những thành tựu gì trong công cuộc khôi phục kinh tế, hàn
gắn vết thương chiến tranh?
Trả
lời:
Những thành tựu miền Bắc đã đạt được trong
công cuộc khôi phục kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh:
- Trong nông
nghiệp: Nhân dân hăng hái khai khẩn ruộng đất bỏ hoang, bảo đảm cày cấy hết
ruộng đất vắng chủ, tăng thêm đàn trâu bò, sắm thêm công cụ. Hệ thống đê
điều đã được tu bổ…
- Trong công
nghiệp: Giai cấp công nhân đã nhanh chóng khôi phục và mở hầu hết ở các cơ
sở công nghiệp.
- Các ngành
thủ công nghiệp miền Bắc cũng được khôi phục nhanh chóng, giải quyết phần
nào việc làm cho người lao động.
- Trong
thương nghiệp, hệ thống mậu dịch quốc doanh và hợp tác xã mua bán được mở
rộng, đã cung cấp ngày càng nhiều mặt hàng cho nhân dân, giao lưu hàng hóa
giữa các địa phương ngày càng phát triển, hoạt động ngoại thương dần dần tập
trung vào tay nhà nước.
- Giao thông
vận tải được chú trọng, khôi phục gần 700km đường sắt , sửa chữa và làm mới
hàng nghìn km đường ô tô, xây dựng và mở rộng thêm một số cảng mới.
- Văn hóa
giáo dục được đẩy mạnh. Nền giáo dục được phát triển theo hướng xã hội chủ
nghĩa…
- Hệ thống y
tế chăm sóc sức khỏe cho nhân dân được Nhà nước quan tâm xây dựng. Nếp sống
lành mạnh, giữ gìn vệ sinh được vận động thực hiện khắp mọi nơi.
=> Đảng và nhà nước còn có nhiều chủ
trương, biện pháp để củng cố lợi ích chính quyền dân chủ nhân dân, tăng cường
khả năng phòng thủ đất nước và đặt quan hệ ngoại giao với nhiều nước trên thế
giới.
Câu 3: Công cuộc
cải tạo quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc từ....
Công
cuộc cải tạo quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc từ năm 1958 đến
năm 1960 đã đạt được những thành tựu và có hạn chế gì?
Trả
lời:
- Thành tựu:
- Phong trào
xây dựng hợp tác xã diễn ra sôi nổi. Cuối năm 1960, có trên 85% hộ nông
dân với 70% ruộng đất vào hợp tác xã nông nghiệp.
- Cải tạo
thành phần tư sản dân tộc. Cuối năm 1960, có hơn 95% số hộ tư sản vào
công tư hợp doanh.
- Phát triển
thành phần kinh tế quốc doanh. Năm 1960, miền Bắc có 172 xí nghiệp quốc
doanh và hơn 500 xí nghiệp địa phương.
- Văn hóa,
giáo dục, y tế phát triển: Năm 1960, số học sinh tăng 80%, số sinh viên
tăng gấp đôi, cơ sở y tế tăng 11 lần so với năm 1955.
- Hạn chế:
- Đồng nhất
cải tạo với xóa bỏ tư hữu và các thành phần kinh tế các thể.
- Thực hiện
sai các nguyên tắc xây dựng hợp tác.
- Chưa phát
huy được tính chủ động, tích cực, sáng tạo của xã viên trong lao động sản
xuất.
Câu 4: Phong
trào đấu tranh chống chế độ Mĩ - Diệm của nhân dân ta ở ....
Phong
trào đấu tranh chống chế độ Mĩ - Diệm của nhân dân ta ở miền Nam đã diễn
ra như thế nào trong những năm đầu sau Hiệp định Giơnevơ năm 1954?
Trả
lời:
Sau hiệp định giơ ne vơ, cách mạng miền Nam
chuyển từ đấu tranh vũ trang chống Pháp sang đấu tranh chính trị chống Mĩ -
Diệm, đòi thi hành Hiệp định Giơnevơ năm 1954, bảo vệ hòa bình, giữ gìn và phát
triển lực lượng cách mạng.
Cuộc đấu tranh của nhân dân miền Nam vừa đòi
Mĩ - Diệm thi hành Hiệp định Giơnevơ, đòi hiệp thương tổng tuyển cử tự do thống
nhất đất nước, đòi các quyền tự do, dân sinh, dân chủ, vừa chống khủng bố, đàn
áp, chống chiến dịch “tố cộng, diệt cộng”, chống trò hề “trưng cầu dân ý”, “bầu
cử quốc hội” của Ngô Đình Diệm.
Tháng 8 - 1954, “phong trào hòa bình” của trí
thức và tầng lớp nhân dân ở Sài Gòn - Chợ Lớn diễn ra sôi nổi.
Mĩ-Diệm tăng cường khủng bố, đàn áp nhưng
phong trào vẫn tiếp tục phát triển và lan rộng khắp các thành phố và nông thôn,
lôi cuốn đông đảo tầng lớp nhân dân tham gia.
Câu 5: Phong
trào “Đồng khởi” (1959 - 1960) ở miền Nam đã nổ ra trong hoàn cảnh....
Phong
trào “Đồng khởi” (1959 - 1960) ở miền Nam đã nổ ra trong hoàn cảnh như thế
nào? Nêu diễn biến, kết quả và ý nghĩa của phong trào?
Trả
lời:
- Hoàn cảnh:
- Trong những
năm 1957 – 1959, cách mạng miền Nam gặp nhiều khó khăn, tổn thất lớn. Mĩ
– Diệm tăng cường khủng bố cách mạng…Chính sách khủng bố tàn bạo của Mĩ –
Diệm đã làm nảy sinh cuộc đấu tranh quyết liệt của nhân dân ta.
- Tháng
1/1959, hội nghị lần thứ 15 Ban chấp hành Trung ương Đảng đã quyết định sử
dụng bạo lực cách mạng đánh đổ chính quyền Mĩ – Diệm.
- Được nghị
quyết 15 của Trung ương soi sáng, phong trào nổi dậy từ chỗ lẻ tẻ ở từng
địa phương lan rộng khắp miền Nam thành cao trào cách mạng, tiêu biểu với
cuộc “Đồng Khởi” Bến Tre.
- Diễn biến:
- Ngày
17-1-1960, “Đồng khởi “ nổ ra ở huyện Mỏ Cày (Bến Tre), sau đó lan ra
toàn tỉnh Bến Tre, phá vỡ từng mảng lớn chính quyền của địch.
- “Đồng Khởi”
lan ra khắp Nam Bộ, Tây Nguyên… Đến năm 1960, ta đã làm chủ nhiều thôn,
xã ở Nam Bộ, ven biển Trung Bộ và Tây Nguyên.
- Kết quả:
- Thắng lợi
Đồng Khởi mở ra vùng giải phóng rộng lớn, liên hoàn.
- Thắng lợi
của phong trào “Đồng Khởi” dẫn đến sự ra đời của Mặt trận Dân tộc giải
phóng miền Nam Việt Nam ngày 20/12/1960.
- Ý nghĩa:
- Phong trào
đồng khởi thắng lợi đánh dấu bước ngoặt cách mạng miền Nam, chuyển cách mạng
từ thế giữ gìn lực lượng sang thế tiến công.
- Chấm dứt
thời kì ổn định tạm thời chế độ thực dân mới của Mĩ ở miền Nam, mở ra thời
kì khủng hoảng của chế đọ Sài Gòn.
Câu 6: Đại hội
đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng họp trong bối cảnh....
Đại
hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng họp trong bối cảnh lịch sử như
thế nào? Nêu nội dung và ý nghĩa của Đại hội?
Trả
lời:
- Hoàn cảnh lịch
sử:
- Giữa lúc
cách mạng miền Nam - Bắc có những bước tiến quan trọng. Đảng Lao động Việt
Nam tổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III.
- Đại hội họp
từ ngày 5 đến ngày 10 - 9 - 1960 tại Hà Nội.
- Nội dung:
- Đại hội đề
ra nhiệm vụ chiến lược của cách mạng cả nước và nhiệm vụ của CM từng miền;
nêu rõ vị trí, vai trò và mối quan hệ giữa CM hai miền
- Cách mạng
XHCN ở miền Bắc có vai trò quyết định nhất đối với sự phát triển của cách
mạng cả nước. Cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam có vai trò
quyết định trực tiếp đối với sự nghiệp giải phóng miền Nam.
- Cách mạng
hai miền có quan hệ mật thiết, gắm bó và tác động lẫn nhau nhằm thực hiện
hòa bình, thống nhất đất nước
- Đại hội
thông qua báo cáo chính trị và thông qua kế hoạch Nhà nước 5 năm lần thứ
nhất (1961-1965) bầu ban chấp hành Trung ương mới.
- Ý nghĩa Đại
hội:
- Nghị quyết
của Đại hội là nguồn ánh sáng mới cho toàn Đảng, toàn dân xây dựng thắng
lợi CNXH ở miền bắc và đấu tranh thực hiện hòa bình thống nhất nước nhà.
Câu 7: Miền Bắc
đã đạt được những thành tựu gì trong việc thực hiện....
Miền
Bắc đã đạt được những thành tựu gì trong việc thực hiện kế hoạch kinh tế -
xã hội 5 năm (1961 - 1965)?
Trả
lời:
Bước vào thực hiện kế hoạch Nhà nước 5 năm
lần thứ nhất, miền Bắc chuyển sang lấy xây dựng CNXH làm trọng tâm và đạt nhiều
thành tựu :
- Công nghiệp
: được ưu tiên xây dựng. Giá trị sản lượng ngành công nghiệp nặng năm 1965
tăng 3 lần so với năm 1960.
- Nông nghiệp
: thực hiện chủ trương xây dựng hợp tác xã sản xuất nông nghiệp bậc cao,
nhiều hợp tác xã đạt năng suất 5 tấn thóc/ha...
- Thương nghiệp
quốc doanh : được ưu tiên phát triển, góp phần củng cố quan hệ sản xuất mới,
cải thiện đời sống nhân dân.
- Hệ thống
giao thông : đường bộ, đường sắt, đường sông, đường hàng không được củng cố.
Việc đi lại trong nước và giao thông quốc tế thuận lợi hơn.
- Hệ thống
giáo dục : từ phổ thông đến đại học phát triển nhanh.
- Hệ thống y
tế : chăm sóc sức khoẻ được đầu tư phát triển.
- Miền Bắc
còn làm nghĩa vụ chi viện cho tiền tuyến miền Nam.
- Thương nghiệp
quốc doanh : được ưu tiên phát triển, góp phần củng cố quan hệ sản xuất mới,
cải thiện đời sống nhân dân.
Câu 8: Nêu âm mưu
và thủ đoạn của Mĩ trong việc tiến hành chiến lược....
Nêu
âm mưu và thủ đoạn của Mĩ trong việc tiến hành chiến lược “Chiến tranh đặc
biệt” (1961 - 1965) ở miền Nam?
Trả
lời:
- Âm mưu: Âm
mưu cơ bản của Mĩ trong “Chiến tranh đặc biệt” là “dùng người Việt đánh
người Việt”
- Thủ đoạn:
- Mĩ đề ra
“Kế hoạch Xta-lây-Taylo” nhằm bình định miền Nam trong vòng 18 tháng.
- Mĩ tăng viện
trợ quân sự, cố vấn quân sự…tăng nhanh lực lượng quân đội Sài Gòn, dồn
dân lập “ấp chiến lược”
- Quân đội
Sài Gòn liên tiếp mở các cuộc hành quân càn quét nhằm tiêu diệt lực lượng
cách mạng…
Câu 9: Quân dân
miền Nam chiến đấu chống chiến lược “Chiến tranh đặc biệt”....
Quân
dân miền Nam chiến đấu chống chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” (1961 -
1965) và giành thắng lợi như thế nào?
Trả
lời:
Cuộc đấu tranh chống và phá “ấp chiến lược”
diễn ra rất gay go quyết liệt, đến cuối năm 1962, Cách mạng kiểm soát trên nửa
tổng số ấp.
Phong trào đấu tranh chính trị ở các đô thị,
như Sài Gòn, Huế, Đà Nẵng có bước phát triển, nổi bật là cuộc đấu tranh của
“Đội quân tóc dài”….
Tháng 11/1963, Phong trào đấu tranh của quân
và dân miền Nam làm suy yếu chính quyền địch, Mĩ đảo chính lật đổ Diệm.
Tháng 1-1963, trên mặt trận quân sự, quân dân
miền Nam giành thắng lợi trong trân Ấp bắc-Mĩ Tho. Chiến thắng này chứng tỏ
quân dân ta có khả năng đánh bại “Chiến tranh đăc biệt”, mở ra phong trào “Thi
đua Ấp Bắc, giết giặc lập công”.
Đông-Xuân 1964 -1965, ta chiến thắng ở Bình
Giã (Bà Rịa), tiếp đó, giành thắng lợi ở Ba Gia (Quảng Ngãi), Đồng Xoài (Bình
Phước) đã làm phá sản về cơ bản chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mĩ.
=> Đây là thất bại có tính chất
chiến lược lần thứ hai của Mĩ, buộc Mĩ phải chuyển sang chiến lược “Chiến tranh
cục bộ”, trực tiếp đưa quân Mĩ vào tham chiến ở miền Nam.
II. HƯỚNG DẪN TRẢ
LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI
Câu 1: Hãy nêu
những thành tựu chủ yếu về kinh tế và xã hội của cách mạng....
Hãy
nêu những thành tựu chủ yếu về kinh tế và xã hội của cách mạng miền Bắc từ
năm 1954 đến năm 1965?
Trả
lời:
Thành tựu miền Bắc đạt được trong kinh tế và
xã hội từ 1954 đến 1965:
- Trong công
nghiệp: Giá trị sản lượng công nghiệp tăng 3 lần so với năm 1960, 100 cơ sở
mới được xây dựng, công nghiệp quốc doanh chiếm tỉ trọng 93%. Công nghiệp
nhẹ và thủ công nghiệp đã đáp ứng 80% hàng tiêu dùng thiết yếu cho nhân
dân.
- Trong nông
nghiệp: Đại bộ phận nhân dân vào các hợp tác xã nông nghiệp, hệ thống thủy
nông phát triển, nhiều hợp tác xã đạt 5 tấn thóc/ha.
- Thương nghiệp
quốc doanh nhà nước ưu tiên phát triển nên đã chiếm lĩnh thị trường, góp
phần phát triển kinh tế. Củng cố quan hệ sản xuất mới, ổn định và cải thiện
đời sống nhân dân.
- Hệ thống
giao thông đường bộ, đường sắt, đường liên tỉnh, liên huyện, đường sống,
đường hàng không được củng cố.
- Hệ thống
giáo dục phổ thông đến đại học phát triển nhanh. Năm học 1964 – 1965, miền
Bắc có 9000 trường cấp I, cấp II, cấp III. Hệ đại học và trung học chuyên
nghiệp có 18 trường.
- Hệ thống y
tế, chăm lo sức khỏe được đầu tư phát triển , khoảng 6000 cơ sở y tế mới
được xây dựng. Những loại dịch bệnh ở miền Bắc được xóa bỏ.
- Làm nghĩa vụ
hậu phương: Trong 5 năm miền Bắc chuyển vào chiến trường một khối lượng lớn
vũ khí, đạn dược, thuốc men. Nhiều cán bộ, chiến sĩ được gửi vào miền Nam
chiến đấu.
=>Trải qua 10 năm thực hiện cách mạng xã
hội chủ nghĩa, bộ mặt xã hội miền Bắc đã thay đổi chế độ chính trị ưu việt, với
lực lượng kinh tế quốc phòng lớn mạnh. Hơn nữa, miền Bắc trở thành căn cứ địa
vững chắc cho cách mạng cả nước.
Câu 2: Bằng
những sự kiện lịch sử tiêu biểu, chứng minh phong trào“Đồng khởi”....
Bằng
những sự kiện lịch sử tiêu biểu, chứng minh phong trào“Đồng khởi” (1959 -
1960) đã chuyển cách mạng miền Nam từ giữ gìn lực lượng sang thế tiến công?
Trả
lời:
Trước khi phong trào “Đồng Khởi” diễn ra,
nhân dân miền Nam chiến đấu hòa bình, giữ gìn và phát triển lực lượng cách
mạng.
Đến tháng 1/1959, hội nghị lần thứ 15 ban
chấp hành trung ương Đảng đã quyết định sử dụng nhân dân miền Nam sử dụng bạo
lực đánh đổ chính quyền Mĩ – Diệm.
Quần chúng nổi dậy giải tán chính quyền địch,
thành lập Ủy ban nhân dân tự quản, thành lập lực lượng vũ trang, tịch thu ruộng
đất của địa chủ, cường hào chia cho dân cày nghèo.
Thành lập Mặt trận Dân tộc giải phóng miền
Nam Việt Nam ra đời (20 - 20 - 1960).
=> Đánh dấu bước nhảy vọt của cách
mạng Việt Nam từ thế giữ gìn sang thế tiến công